امیرالمؤمنین علیه‌السلام خطاب به ابن عباس: بعد از نام و یاد خدا و سلام، من تو را در امانت خود شریک کردم و تو را همرازم قرار دادم و هیچ‌کس از افراد خاندانم برای یاری و مددکاری و امانت‌داری، مثل تو، مورد اعتمادم نبود. اما وقتی که دیدی روزگار بر پسرعمویت سخت گرفت و دشمن به او هجوم آورد و امانت مسلمانان از بین رفت و امت، اختیار از دست داد و پراکنده شد، قول و قرارت با من را تغییر دادی و همراه با دیگرانی که از من جدا شدند، تو هم فاصله گرفتی.

تو هماهنگ با دیگران، دست از یاری کشیدی و با دیگر خائنان، خیانت کردی. نه پسرعمویت را یاری کردی و نه امانت‌ها را ادا کردی. انگار که تو در راه خدا جهاد نکردی و دلیل روشنی از پروردگارت نداری و برای تجاوز به دنیای این مردم، دغل می‌کردی! هدف تو آن بود که آن ها را فریب بدهی و غنیمت‌ها و ثروت‌های آنها را صاحب شوی. در نتیجه، وقتی که فرصت خیانت پیدا کردی، با عجله حمله کردی و با تمام توان، اموال بیت‌المال را که سهم بیوه‌زنان و یتیمان بود، مثل گرگ گرسنه‌ای که بُز زخمی یا استخوان شکسته‌ای را می‌دزدد، غارت کردی و آنها را به سمت حجاز با خیال آسوده راهی کردی، بدون اینکه در این کار احساس گناهی داشته باشی.

چه کرده‌ای!؟ انگار میراث پدر و مادرت را به خانه می‌بری! سبحان الله! مگر به معاد ایمان نداری و از حسابرسی دقیق قیامت نمی‌ترسی؟!

ای کسی که در نظر ما عاقل بودی! چطور اجازه خوردن و نوشیدن  به خودت دادی در حالی که می‌دانی حرام می‌خوری و می‌نوشی؟! چطور با اموال یتیمان و نیازمندان و مؤمنان و مجاهدان راه خدا، کنیز میخری و با زنان ازدواج می‌کنی در حالی که خدا این اموال را به آنها سپرده و این شهرها را به دست آنها امن کرده است؟!

از خدا بترس و اموال آنان را برگردان، و اگر این کار را نکنی و خدا به من فرصت بدهد تا دستم به تو برسد، تو را مجازات خواهم کرد که در پیشگاه خدا عذر داشته باشم و با شمشیری تو را می‌زنم که به هر کس زدم وارد جهنم شد!

به خدا قسم، اگر حسن(ع) و حسین(ع) این کار را کرده بودند، از من روی خوش نمی‌دیدند و به آرزویشان نمی‌رسیدند تا زمانی که حق را از آنها پس می‌گرفتم و باطلی را که با ظلم به وجود آمده بود، نابود می‌کردم.

به خدا قسم، اگر چیزهایی که تو از اموال مسلمانان به ناحق بردی، برای من بود، راضی نبودم که بگذارم میراث برای بازماندگانم شود. پس دست نگه دار و فکر کن. فکر کن که به پایان زندگی رسیده‌ای و به زیر خاک رفتی و اعمالت را در برابرت عرضه می‌کنند. آنجا که ظالم با حسرت فریاد می‌زند و کسی که عمر و فرصتش را نابود کرده آرزوی بازگشت دارد، امّا راه فرار و چاره مسدود است. والسلام.

متن عربی

نهج البلاغه: وَ مِنْ کِتَابٍ لَهُ إِلَی عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْعَبَّاسِ أَمَّا بَعْدُ فَإِنِّی کُنْتُ أَشْرَکْتُکَ فِی أَمَانَتِی وَ جَعَلْتُکَ شِعَارِی وَ بِطَانَتِی وَ لَمْ یَکُنْ فِی أَهْلِی رَجُلٌ أَوْثَقَ مِنْکَ فِی نَفْسِی لِمُوَاسَاتِی وَ مُؤَازَرَتِی وَ أَدَاءِ الْأَمَانَهِ إِلَیَّ فَلَمَّا رَأَیْتَ الزَّمَانَ عَلَی ابْنِ عَمِّکَ قَدْ کَلِبَ وَ الْعَدُوَّ قَدْ حَرِبَ وَ أَمَانَهَ النَّاسِ قَدْ خَزِیَتْ وَ هَذِهِ الْأُمَّهَ قَدْ فَتَکَتْ وَ شَغَرَتْ قَلَبْتَ لِابْنِ عَمِّکَ ظَهْرَ الْمِجَنِّ فَفَارَقْتَهُ مَعَ الْمُفَارِقِینَ وَ خَذَلْتَهُ مَعَ الْخَاذِلِینَ وَ خُنْتَهُ مَعَ الْخَائِنِینَ فَلَا ابْنَ عَمِّکَ آسَیْتَ وَ لَا الْأَمَانَهَ أَدَّیْتَ وَ کَأَنَّکَ لَمْ تَکُنِ اللَّهَ تُرِیدُ بِجِهَادِکَ وَ کَأَنَّکَ لَمْ تَکُنْ عَلَی بَیِّنَهٍ مِنْ رَبِّکَ وَ کَأَنَّکَ إِنَّمَا کُنْتَ تَکِیدُ هَذِهِ الْأُمَّهَ عَنْ دُنْیَاهُمْ وَ تَنْوِی غِرَّتَهُمْ عَنْ فَیْئِهِمْ فَلَمَّا أَمْکَنَتْکَ الشِّدَّهُ فِی خِیَانَهِ الْأُمَّهِ أَسْرَعْتَ الْکَرَّهَ وَ عَاجَلْتَ الْوَثْبَهَ وَ اخْتَطَفْتَ مَا قَدَرْتَ عَلَیْهِ مِنْ أَمْوَالِهِمُ الْمَصُونَهِ لِأَرَامِلِهِمْ وَ أَیْتَامِهِمْ اخْتِطَافَ الذِّئْبِ الْأَزِلِ دَامِیَهَ الْمِعْزَی الْکَسِیرَهَ فَحَمَلْتَهُ إِلَی الْحِجَازِ رَحِیبَ الصَّدْرِ بِحَمْلِهِ غَیْرَ مُتَأَثِّمٍ مِنْ أَخْذِهِ کَأَنَّکَ لَا أَبَا لِغَیْرِکَ حَدَرْتَ عَلَی أَهْلِکَ تُرَاثَکَ مِنْ أَبِیکَ وَ أُمِّکَ فَسُبْحَانَ اللَّهِ أَ مَا تُؤْمِنُ بِالْمَعَادِ أَ وَ مَا تَخَافُ نِقَاشَ الْحِسَابِ أَیُّهَا الْمَعْدُودُ کَانَ عِنْدَنَا مِنْ ذَوِی الْأَلْبَابِ کَیْفَ تُسِیغُ شَرَاباً وَ طَعَاماً وَ أَنْتَ تَعْلَمُ أَنَّکَ تَأْکُلُ حَرَاماً وَ تَشْرَبُ حَرَاماً وَ تَبْتَاعُ الْإِمَاءَ وَ تَنْکِحُ النِّسَاءَ مِنْ مَالِ الْیَتَامَی وَ الْمَسَاکِینِ وَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُجَاهِدِینَ الَّذِینَ أَفَاءَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ هَذِهِ الْأَمْوَالَ وَ أَحْرَزَ بِهِمْ هَذِهِ الْبِلَادَ فَاتَّقِ اللَّهَ وَ ارْدُدْ إِلَی هَؤُلَاءِ الْقَوْمِ أَمْوَالَهُمْ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ ثُمَّ أَمْکَنَنِیَ اللَّهُ مِنْکَ لَأُعْذِرَنَّ إِلَی اللَّهِ فِیکَ وَ لَأَضْرِبَنَّکَ بِسَیْفِیَ الَّذِی مَا ضَرَبْتُ بِهِ أَحَداً إِلَّا دَخَلَ النَّارَ وَ اللَّهِ لَوْ أَنَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ علیهما السلام فَعَلَا مِثْلَ الَّذِی فَعَلْتَ مَا کَانَتْ لَهُمَا عِنْدِی هَوَادَهٌ وَ لَا ظَفِرَا مِنِّی بِإِرَادَهٍ حَتَّی آخُذَ الْحَقَّ مِنْهُمَا وَ أُزِیحَ الْبَاطِلَ مِنْ مَظْلَمَتِهَا وَ أُقْسِمُ بِاللَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ مَا یَسُرُّنِی أَنَّ مَا أَخَذْتُهُ مِنْ أَمْوَالِهِمْ حَلَالٌ لِی أَتْرُکُهُ مِیرَاثاً لِمَنْ بَعْدِی فَضَحِّ رُوَیْداً فَکَأَنَّکَ قَدْ بَلَغْتَ الْمَدَی وَ دُفِنْتَ تَحْتَ الثَّرَی وَ عُرِضَتْ عَلَیْکَ أَعْمَالُکَ بِالْمَحَلِّ الَّذِی یُنَادِی الظَّالِمُ فِیهِ بِالْحَسْرَهِ وَ یَتَمَنَّی الْمُضَیِّعُ الرَّجْعَهَ وَ لاتَ حِینَ مَناصٍ وَ السَّلَامُ.

منابع
image_pdf
بحارالانوار/40/180/42
نهج البلاغه/67/2
0 0 رای ها
رأی دهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x

دسترسی سریع

دسته بندی روایات