ابن عباس درباره «آیه نجوا» می‌گوید: خداوند با این آیه سخن گفتن با پیامبر صلی الله علیه و آله را حرام فرمود و لازم بود اگر کسی قصد گفتگو با وی را داشت، یک درهم صدقه بدهد. اما با وجود چنین شرطی، دیگر کسی حاضر نبود به دیدار پیامبر بیاید و با وی گفتگو کند. لذا علی علیه‌السلام که یک دینار داشت آن را با ده درهم عوض کرد و با آن ده بار به گفتگو با پیامبر پرداخت و کسی از مسلمانان جز علی علیه‌السلام به این آیه عمل نکرد. مردان ثروتمند نیز بُخل ورزیدند و از دادن صدقه امتناع کردند. در این موقع منافقان گفتند: علی بن ابی طالب این کار را برای بازار گرمی عموزاده‌اش انجام می‌دهد. در این هنگام آیه «یأیُّهَا الَّذینَ آمَنواْ إذا ناجَیْتُمُ الرَّسولَ فَقَدِّمواْ بَیْنَ یَدَیْ نَجْواکُمْ صَدَقَةً ذٰلِکَ‌ خَيْرٌ لَکُمْ‌ وَ أطْهَرُ فَإنْ‌ لَمْ‌ تَجِدوا فَإنَ‌ اللَّهَ‌ غَفُورٌ رَحيمٌ‌»(مجادله/12) نازل شد.

معنای آن یعنی: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هنگامی که می‌خواهید با رسول خدا نجوا کنید، قبل از آن صدقه‌ای بدهید؛ این برای شما بهتر از بخل ورزیدن و  پاکیزه‌تر از نافرمانی کردن است. اگر توانایی نداشته باشید که چیزی صدقه بدهید،خداوند غفور و رحیم است.

[خداوند] حکیم [در آیه بعد] می‌گوید: ای ثروتمندان، آیا ترسیدید برای گفتگو با پیامبر صدقه‌ای به فقرا بدهید؟! ای ثروتمندان، اکنون که این کار را نکردید با صدقه دادن واجب و داوطلبانه و ادای نمازهای پنج‌گانه، خدا و رسولش را اطاعت کنید که خدا به آنچه انفاق می‌کنید آگاه است.

متن عربی

کنز جامع الفوائد، تأویل الآیات الظاهره: عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ فِی قَوْلِهِ تَعَالَی یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا ناجَیْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْواکُمْ صَدَقَهً قَالَ إِنَّهُ حَرَّمَ کَلَامَ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله ثُمَّ رَخَّصَ لَهُمْ فِی کَلَامِهِ بِالصَّدَقَهِ فَکَانَ إِذَا أَرَادَ الرَّجُلُ أَنْ یُکَلِّمَهُ تَصَدَّقَ بِدِرْهَمٍ ثُمَّ کَلَّمَهُ بِمَا یُرِیدُ قَالَ فَکَفَّ النَّاسُ عَنْ کَلَامِ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله وَ بَخِلُوا أَنْ یَتَصَدَّقُوا قَبْلَ کَلَامِهِ فَتَصَدَّقَ عَلِیٌّ علیه‌السلام بِدِینَارٍ کَانَ لَهُ فَبَاعَهُ بِعَشَرَهِ دَرَاهِمَ فِی عَشْرِ کَلِمَاتٍ سَأَلَهُنَّ رَسُولَ اللَّهِ وَ لَمْ یَفْعَلْ ذَلِکَ أَحَدٌ مِنَ الْمُسْلِمِینَ غَیْرُهُ وَ بَخِلَ أَهْلُ الْمَیْسَرَهِ أَنْ یَفْعَلُوا ذَلِکَ فَقَالَ الْمُنَافِقُونَ مَا صَنَعَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ الَّذِی صَنَعَ مِنَ الصَّدَقَهِ إِلَّا أَنَّهُ أَرَادَ أَنْ یُرَوِّجَ لِابْنِ عَمِّهِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَی یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا ناجَیْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْواکُمْ صَدَقَهً ذلِکَ خَیْرٌ لَکُمْ مِنْ إِمْسَاکِهَا وَ أَطْهَرُ یَقُولُ وَ أَزْکَی لَکُمْ مِنَ الْمَعْصِیَهِ- فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا الصَّدَقَهَ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ- أَ أَشْفَقْتُمْ یَقُولُ الْحَکِیمُ أَ أَشْفَقْتُمْ یَا أَهْلَ الْمَیْسَرَهِ- أَنْ تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْواکُمْ یَقُولُ قُدَّامَ نَجْوَاکُمْ یَعْنِی کَلَامَ رَسُولِ اللَّهِ صَدَقَهً عَلَی الْفُقَرَاءِ- فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا یَا أَهْلَ الْمَیْسَرَهِ- وَ تابَ اللَّهُ عَلَیْکُمْ یَعْنِی تَجَاوَزَ عَنْکُمْ إِذْ لَمْ تَفْعَلُوا- فَأَقِیمُوا الصَّلاهَ یَقُولُ أَقِیمُوا الصَّلَوَاتِ الْخَمْسَ- وَ آتُوا الزَّکاهَ یَعْنِی أَعْطُوا الزَّکَاهَ یَقُولُ تَصَدَّقُوا فَنُسِخَتْ مَا أُمِرُوا بِهِ عِنْدَ الْمُنَاجَاهِ بِإِتْمَامِ الصَّلَاهِ وَ إِیتَاءِ الزَّکَاهِ- وَ أَطِیعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ بِالصَّدَقَهِ فِی الْفَرِیضَهِ وَ التَّطَوُّعِ- وَ اللَّهُ خَبِیرٌ بِما تَعْمَلُونَ أَیْ بِمَا تُنْفِقُونَ خَبِیرٌ

منابع
image_pdf
بحارالانوار/8/380/35
کنز جامع الفوائد/نسخه خطی

مجالس
0 0 رای ها
رأی دهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x

دسترسی سریع

دسته بندی روایات