ابن عباس: منظور از «یاد خدا» در آیه «وَ مَن یُعْرِضْ عَن ذِکْرِ رَبِّهِ یَسْلُکْهُ عَذابًا صَعَدًا»{هر کس از یاد پروردگارش رو گرداند، او را به عذاب شدید و فزاینده‌ای گرفتار می‌سازد}(جن/17)، ولایت علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام است.
ابن عباس درباره آیه «وَ قِفوهُمْ إنَّهُم مَسْئولون»{آنان را نگه دارید که حتماً مورد بازپرسی قرار می‌گیرند.}(صافات/24): درباره ولایت علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام سؤال می‌پرسند.
ابن عباس: جمعی از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله پرسیدند که آیه «وَعَدَ اللّهُ الَّذینَ آمَنواْ وَ عَمِلواْ الصّالِحاتِ مِنْهُم مَغْفِرَةً وَ أجْرًا عَظیماً»{خدا به کسانی از آنان که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند، آمرزش و پاداش بزرگی وعده داده است.}(فتح/29) درباره چه کسی نازل شده است؟ ایشان فرمود: وقتی روز
ابن عباس درباره آیه «إنَّ الَّذینَ أجْرَمواْ کانواْ مِنَ الَّذینَ آمَنواْ یَضْحَکونَ»{گناهکارها همیشه به مؤمنان پوزخند می‌زدند!}(مطففین/29): منظور این آیه، حارث بن قیس و جمعی از همراهان اوست. هرزمانی که امیرالمؤمنین علیه‌السلام از کنارشان می‌گذشت، می‌گفتند: این را ببینید که محمد(ص) از بین اهل بیتش انتخاب کرده… و با این
ابن عباس: علی علیه‌السلام فقط چهار سکه نقره داشت. یک سکه را شب صدقه داد، یک سکه دیگر را روز، و یک سکه را پنهانی صدقه داد و آخرین سکه را هم علنی. در نتیجه آیه «الَّذینَ یُنفِقونَ أمْوالَهُم بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانیَةً فَلَهُمْ أجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَ
ابن عباس: آیه «وَ مِنَ النّاسِ مَن یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَئوفُ بِالْعِباد»{از میان مردم کسی است که جان خود را برای طلب خشنودی خدا می فروشد، و خدا نسبت به [این ] بندگان مهربان است.}(بقره/207) در شأن علی بن ابی طالب نازل شد وقتی که در
ابن عباس: شیبه بن عبدالدار و عباس بن عبدالمطّلب با هم‌دیگر فخرفروشی می‌کردند. شیبه گفت: کلیدهای کعبه در دست ماست، هر وقت اراده کنیم درهای آن را باز می‌کنیم یا می‌بندیم، به همین خاطر، بعد از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله بهترین مردم هستیم! عباس هم گفت: مقام آب‌رسانی به حاجیان و
ابن عباس: به خدا قسم که «صالح المؤمنین» در آیه «وَ إن تَظاهَرا عَلَیْهِ فَإنَّ اللّهَ هُوَ مَوْلاهُ وَ جِبْریلُ وَ صالِحُ الْمُؤمِنینَ وَ الْمَلائِکَةُ بَعْدَ ذلِکَ ظَهیرٌ»{اگر علیه پیامبر همدست شوید، [کاری از پیش نمی‌برید]؛ زیرا خدا و جبرئیل و شایسته‌ترین مؤمن، یاور او هستند. و فرشتگان هم پشتیبان
ابن عباس: آیه «اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الَّذینَ یُقاتِلونَ فی سَبیلِهِ صَفًّا کَأَنَّهُم بُنْیانٌ مَرْصوصٌ»{خدا دوست دارد کسانی را که همچون سدّی فولادین صف می‌بندند و در راهش می‌جنگند}(صف/4) درباره علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام، حمزه -شیر خدا و رسول خدا-، عبیده بن حارث و مقداد بن اسود هستند.
ابن عباس: آیه «اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الَّذینَ یُقاتِلونَ فی سَبیلِهِ صَفًّا کَأَنَّهُم بُنْیانٌ مَرْصوصٌ»{خدا دوست دارد کسانی را که همچون سدّی فولادین صف می‌بندند و در راهش می‌جنگند}(صف/4) درباره امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام، حمزه، عبیده، سهل بن حنیف، حارث بن صمّه و أبودُجانه نازل شده است.
