مفردات آیات

‌امام صادق علیه‌السلام درباره آیه «هٰذا صِراطٌ عَلَیَّ مُسْتَقیمٌ»{این راهی است راست [که] به سوی من [منتهی می‌شود].}(حجر/41) می‌فرماید: به خدا قسم، «صراط مستقیم» علی علیه‌السلام است. او هم صراط است و هم میزان.

‌امام باقر علیه‌السلام درباره آیه «یا لَیْتَنی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسولِ سَبیلاً»{ای کاش با پیامبر راهی برمی‌گزیدم}(فرقان/27) می‌فرماید: یعنی «ای کاش همراه پیامبر، علی علیه‌السلام را نیز برمی‌گزیدم.»

امام باقر علیه‌السّلام، آیه 19 سوره حج را این‌طور قرائت و معنا کردند: «هاذانِ خَصْمانِ اخْتَصَمواْ فی رَبِّهِمْ فَالَّذینَ کَفَرواْ [بِوَلایَهِ عَلیِّ بْنِ أبی طالِبٍ] قُطِّعَتْ لَهُمْ ثیابٌ مِن نار»{این‌ها دو گروه هستند که درباره پروردگارشان به مخاصمه و جدال پرداختند؛ کسانی که [به ولایت علی بن ابی‌طالب] کافر شدند،

از ‌امام صادق علیه‌السلام در خصوص آیه «أمْ نَجعَلُ الَّذینَ ءامَنواْ وَ عَمِلواْ الصّالِحاتِ کَالْمُفْسِدینَ فِی الْأرْضِ أمْ نَجعَلُ الْمُتَّقینَ کَالْفُجّارِ * کِتابٌ أنزَلْناهُ إلَیْکَ مُبارَکٌ لِیَدَّبَّروا ءایاتِهِ وَ لِیَتَذَکَّرَ أُوْلُواْ الْألْباب»{آیا کسانی را که ایمان آورده‌اند و کارهای خوب کرده‌اند، با جماعت فاسد یکی می‌کنیم؟! آیا باتقوایان را مثل

ابن عباس: آیه «وَ بَشِّرِ الَّذینَ آمَنواْ وَ عَمِلواْ الصّالِحاتِ …»{و کسانی را که ایمان آورده اند و کارهای شایسته انجام داده اند، مژده بده…}(بقره/25) درباره علی علیه‌السلام، حمزه، جعفر و عبیده بن حارث نازل شده است.

ابوسعید خُدری و جابر بن عبدالله انصاری درباره آیه «وَ لَتَعْرِفَنَّهُمْ فی لَحْنِ الْقَوْلِ»{می‌توانی آنها را از طرز سخنانشان بشناسی}(محمد/30) گفته‌اند: منظور این است که آنها را از شدت دشمنی با علی بن ابی‌طالب، خواهی شناخت.

‌امام باقر علیه‌السلام درباره مصداق آیه «أَ فَمَن کانَ مُؤْمِنًا کَمَن کانَ فاسِقًا لا یَسْتَونَ» فرمود: علی بن ابی طالب با ولید بن عقبه با هم مشاجره کردند. در این مشاجره ولید بن عقبۀ فاسق به علی علیه‌السلام گفت: به خدا سوگند که من از تو فصیح‌تر، در کار با

ابن عباس: آیه «وَ ارْکَعواْ مَعَ الرّاکِعینَ»{با رکوع کنندگان رکوع کنید}(بقره/43) در شأن رسول خدا و علی بن ابی طالب علیهما السلام به طور خاص نازل گردیده است، چون این دو نخستین نمازگزاران و رکوع کنندگان هستند.

امام باقر علیه السّلام درباره کلام خدای متعال: «فَالَّذینَ لا یُؤْمِنونَ بِالْاخِرَةِ قُلوبُهُم مُنکِرَةٌ وَ هُم مُسْتَکْبِرونَ»{پس کسانی که به آخرت ایمان ندارند، دلهایشان انکارکننده [حق] است و خودشان متکبرند.}(نحل/22) فرمود: آن‌ها از پذیرش ولایت علی تکبّر می‌ورزند و خداوند در مورد کسانی که از پذیرش ولایت علی علیه السلام

‌امام صادق علیه‌السلام درباره آیه «إنَّ الَّذینَ أجْرَمواْ کانواْ مِنَ الَّذینَ ءامَنواْ یَضْحَکونَ»{بدکاران [در دنیا] پیوسته به مؤمنان می‌خندیدند}(مطففین/29) فرموده است: این آیات درباره علی علیه‌السلام و کسانی از بنی‌امیه که او را به باد تمسخر می‌گرفتند نازل شده است. زیرا هرگاه علی علیه‌السلام بر جمعی از بنی‌امیه و منافقان