اسماعیل بن رجاء: علی علیه السلام خطبه می‌گفت و نبردها و جنگ‌ها را ذکر می‌کرد که پسری جوان به نام أعشی باهله به او گفت: ای امیرالمؤمنین، این سخنان تو چقدر شبیه سخن خرافه است. علی علیه السلام فرمود: اگر در این سخنی که گفتی گناهکار باشی، خداوند تو را دچار غلام ثقیف کند. سپس سکوت کرد. مردانی برخاستند و گفتند: ای امیرالمؤمنین، غلام ثقیف کیست؟ گفت: غلامی که این شهرتان را تصاحب می‌کند و تمام حرمت‌های الهی خدا را می‌دَرَد و با شمشیرش گردن این پسر را می‌زند! گفتند: ای امیرالمؤمنین چقدر حکومت می‌کند؟ گفت: بیست سال، اگر به آن برسد. گفتند: آیا کشته می‌شود یا به مرگ طبیعی از دنیا می‌رود؟ گفت: به مرگ طبیعی و با شکم درد می‌میرد. به خاطر فراوانی آن چه از شکمش خارج می‌شود تختش را سوراخ می‌کند! به خدا قسم با چشمان خود أعشی باهله را در میان کسانی که از سپاه عبدالرحمن بن محمد بن أشعث اسیر شده بودند، در مقابل حجّاج دیدم. او را زد و سرزنش کرد و از او خواست شعری را که در آن عبدالرحمن را بر جنگ تحریک کرده بود بسراید. سپس در همان مجلس گردنش را زد.
شَرْحُ نهج البلاغه: وَ رَوَی عُثْمَانُ بْنُ سَعِیدٍ عَنْ یَحْیَی التَّیْمِیِّ عَنِ الْأَعْمَشِ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ رَجَاءٍ قَالَ: قَامَ أَعْشَی بَاهِلَهَ وَ هُوَ یَوْمَئِذٍ غُلَامٌ حَدَثٌ إِلَی حَدِیثِ عَلِیٍّ علیه السلام وَ هُوَ یَخْطُبُ وَ یَذْکُرُ الْمَلَاحِمَ فَقَالَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ مَا أَشْبَهَ هَذَا الْحَدِیثَ بِحَدِیثِ خِرَافَهٍ فَقَالَ عَلِیٌّ علیه السلام إِنْ کُنْتَ آثِماً فِیمَا قُلْتَ یَا غُلَامُ فَرَمَاکَ اللَّهُ بِغُلَامِ ثَقِیفٍ ثُمَّ سَکَتَ فَقَامَ رِجَالٌ فَقَالَ وَ مَنْ غُلَامُ ثَقِیفٍ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ| قَالَ غُلَامٌ یَمْلِکُ بَلْدَتَکُمْ هَذِهِ لَا یَتْرُکُ لِلَّهِ حُرْمَهً إِلَّا انْتَهَکَهَا یَضْرِبُ عُنُقَ هَذَا الْغُلَامِ بِسَیْفِهِ فَقَالُوا کَمْ یَمْلِکُ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ قَالَ عِشْرِینَ إِنْ بَلَغَهَا قَالُوا فَیُقْتَلُ قَتْلًا أَمْ یَمُوتُ مَوْتاً قَالَ بَلْ یَمُوتُ حَتْفَ أَنْفِهِ بِدَاءِ الْبَطْنِ یُثْقَبُ سَرِیرُهُ لِکَثْرَهِ مَا یَخْرُجُ مِنْ جَوْفِهِ قَالَ إِسْمَاعِیلُ بْنُ رَجَاءٍ فَوَ اللَّهِ لَقَدْ رَأَیْتُ بِعَیْنِی أَعْشَی بَاهِلَهَ وَ قَدْ أُحْضِرَ فِی جُمْلَهِ الْأَسْرَی الَّذِینَ أُسِرُوا مِنْ جَیْشِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ الْأَشْعَثِ بَیْنَ یَدِی الْحَجَّاجِ| فَقَرَعَهُ وَ وَبَّخَهُ وَ اسْتَنْشَدَهُ شِعْرَهُ الَّذِی یُحَرِّضُ فِیهِ عَبْدَ الرَّحْمَنِ عَلَی الْحَرْبِ ثُمَّ ضَرَبَ عُنُقَهُ فِی هَذَا الْمَجْلِسِ.
